Thuốc chữa trị Ebola làm từ cây thuốc lá

NEW YORK (AP) -  Thuốc đang dùng để chữa trị dịch bệnh Ebola, căn bản là loại thuốc được chế tạo bắt đầu từ cây thuốc lá, nhưng không phải thuốc hút mà cũng không đơn giản như dược thảo trong Dông y.

Từ khoảng 20 năm nay, những viện bào chế đã có phương pháp bí mật của họ và chỉ gián tiếp dùng thảo mộc để tạo ra các protein đặc biệt, cần thiết cho từng loại thuốc nào đó, chữa trị ung thư, HIV hay nhiều chứng bệnh khác. 

Ben Locwin, một chuyên gia dược phẩm sinh học ở Portsmouth, New Hampshire, giải thích rằng thuốc lá là một loại cây được các nhà khoa học ưa chuộng vì mau lớn và tính chất sinh học của nó đã được hiểu biết rất rõ.

Medicago, là hãng bào chế Canada, vừa có thêm một cơ sở mới ở Research Triangle Park, North Carolina, và đang nghiên cứu một loại thuốc chủng ngừa cúm với cây thuốc là Jean-Luc Martre, một phát ngôn viên của hãng cho biết, “Nếu được cơ quan hữu trách của liên bang chấp nhận, Medicago có thể sản xuất mỗi năm 30 triệu liều thuốc chủng ngừa cúm, và trường hợp dịch cúm xảy ra và chính quyền yêu cầu, có thể làm 120 triệu liều.”

Khu nhà kiếng trồng cây thuốc lá  của Kentucky BioProcessing ở Owensboro, Kentucky. (Hình: Luke Sharrett/Bloomberg via Getty Images)

Cơ sở North Carolina có khả năng trồng 90,000 cây thuốc trong nhà kiếng. Nhờ hệ thống quạt gió, hạt gieo trong vòng một tháng đã có thể lên cao 1 foot. Các robots sẽ thu hoạch những cây này đem tới một khu khác, lật ngược và nhúng vào một bể để được “thẩm thấu” loại protein nào mà người ta muốn cấy.

Kentucky BioProcessing ở Owensboro, Kentucky  là một hãng bào chế khác, đang nghiên cứu chế tạo loại thuốc chữa trị Ebola gọi là ZMapp có khả năng khử hoạt tính của Ebola virus và giúp cơ thể người ta tiêu diệt vi khuẩn này.

ZMapp chưa từng được thử nghiệm cho người nhưng chứng tỏ có nhiều triển vọng khi thử nghiệm qua động vật. Trên nguyên tắc từ xưa đến nay, loại thuốc chưa được kiểm nghiệm xác định đầy đủ như vậy không bao giờ được phép sử dụng. Trong ba người mắc bệnh  ở Tây Phi được cho dùng thuốc, bệnh trạng  hai nhân viên cứu trợ Mỹ có cải thiện nhưng nhà truyền giáo Tây Ban Nha cuối cùng chết. Tuy nhiên do hoàn cảnh đặc biệt nguy hiểm của dịch bệnh Ebola, Tổ Chức Y Tế Thế Giới WHO của Liên Hiệp Quốc nói rằng các quốc gia và cơ quan y tế có thể tự ý quyết định.

Kentucky BioProcessing cho biết chỉ còn một ít liều thuốc gởi sang Liberia và phải mất nhiều tháng mới có thể sản xuất hàng loạt.

Nhiều loại cây khác như safflower, khoai tây, cũng được dùng trong việc chế tạo thuốc sinh học. Nhưng đến nay mới chỉ có một loại thuốc duy nhất chế từ cà rốt để chữa trị một chứng bệnh gọi là Gaucher's disease được FDA (Cơ Quan Lương Thực và Dược Phẩm Liên Bang) chấp nhận năm 2012.

Các hãng bào chế cũng dùng nhiều cách khác, chẳng hạn tế bào của vi trùng, nhưng không phải luôn luôn tạo ra được loại protein mong muốn. Vì vậy thử nghiệm chế tạo ra thuốc chữa trị Ebola từ cây thuốc lá đã được sự hỗ trợ của các chính quyền. (HC)