Lỗi mình biết mới khó
Lỗi người ta phanh tìm
Như tìm thóc trong gạo.
Còn lỗi mình che đậy
Như kẻ gian giấu bài."
Dễ thấy lỗi người việc ấy không khó, chỉ cần nhìn sơ qua là mình thấy
người đó có lỗi rồi. "Vạch lá tìm sâu, quét nhà ra rác" điều này quá rõ
ràng. Thấy lỗi người không khó.
Thấy lỗi mình mới thật là khó. Vì
thông thường mình vốn thương mình, thì có bao giờ mình chịu cho mình là
xấu (có lỗi thì thành xấu), vậy nên có mấy người chịu trở lại tìm lỗi
mình, mặt mình dính lọ thì có bao giờ mình thấy, nếu không có người chỉ,
không biết xem gương.
Vậy đó mà với lỗi người thì ta phanh tìm
không bỏ sót. Người ta có giấu mình cũng phải tìm bươi móc cho ra. Việc
này giống như việc lượm thóc trong gạo. Gầm đầu lượm từng hạt, lượm thật
kỹ. Cái tật này gần như muôn đời ở một con người. Ðó là gần như bản
chất, một thứ bản chất xấu xa tồi bại. Nó được coi là rất trái với thánh
đạo.
Ngược lại, với lỗi mình thì bưng bít, che đậy giống như
người cờ gian bạc lận, giấu đi con bài của mình v.v... để phòng thủ
thắng kẻ khác. Một sự giấu giếm thật khéo léo thật tinh vi.
Cái tật chúng sanh là như vậy. Mấy ai chịu gan dạ phơi bày lỗi mình.
Ðức Phật đã nói như vậy, là trước chỉ cho con người thấy rõ sự lầm lẫn
của mình, thấy rõ ngõ ngách của tâm hồn mình. Thấy rồi để mà khéo chừa
đi. Là một Sa Môn, một người tu chớ có thấy lệch lạc như vậy. Mà lúc nào
người Sa Môn cũng phải biết rõ lỗi của mình đẻ phát lồ sám hối. Phát lồ
tức là phơi bày lỗi lầm, không giấu giếm, mà đưa ra trình lên tước đại
chúng, nhận khuyết, nhận lỗi cầu xin sám hối.
Ngài Huệ Năng đã dạy: Thường biết lỗi mình, chớ biết lỗi thế gian.
Tu là cốt để biết rõ mình. Muốn biết rõ mình phải "biết lỗi" mình. Tu
mà không biết lỗi mình thì không bao giờ tu tiến được. Những lỗi hiện
đời và lỗi từ vô thủy, biết bao lỗi, thế mà không biết, thì sao gọi là
tu? Tu là sửa. Sửa là sửa lỗi. Sửa lỗi thành không còn lỗi nữa gọi là
tu. Không như vậy, gọi tu là tu làm sao?
Vậy chớ có biết lỗi
người. Phải thường biết lỗi mình. Ðược vậy trong tương quan cuộc sống
mình không bị thiên hạ ghét. Mình không nói lỗi người thì ai ghét mình.
Và trong việc tu hành, ngày càng tiêu được tội lỗi, nghiệp chướng vơi
đi, tâm trí ngày càng sáng thêm. Niềm an vui ngày càng rộng mở. Cuộc
sống ngay đó được hạnh phúc. Không cầu mà được.
Sưu tầm
No comments :
Post a Comment