Làm Người

Có hai thầy trò sống trong một am tranh nơi hoang dã. Họ cuốc đất trồng rau, trồng lúa sống qua ngày.
Thầy nuôi cậu bé khôn lớn, ăn học đến học vị tiến sĩ. Sau khi nhận tấm bằng tiến sĩ từ đại học Oxford- Anh quốc trở về; người học trò quỳ dưới chân thầy, hai tay dâng tấm bằng lên thầy và hỏi: Bạch thầy, bây giờ con phải học gì nữa đây?

- Học làm người con ạ!- vị thầy ôn tồn trả lời.

- Bạch thầy, chứ lâu nay con chưa phải là người hay sao mà bây giờ con phải học làm người? – Vị học trò ngạc nhiên hỏi.

- Thầy mĩm cười khẽ nói: Dĩ nhiên lâu nay con vẫn là người, nhưng phần lớn là giống người thôi, còn phải học nữa học mãi con ạ.

- Bạch thầy, học làm người ở nơi đâu và bắt đầu bằng cái gì ạ? – vị học trò hỏi.

- Học ở trường thân ngũ uẩn nầy và vũ trụ nầy; bắt đầu bằng chính lương tâm của mình.- Vị thầy trả lời.

- Bạch thầy, con xin nghe lời thầy và xin nguyện cố gắng học làm người cho thật tốt a.- Vị học trò khính cẩn thưa và lạy thầy ba lạy, lui ra.

Một tháng trôi qua. Vị học trò đến quì dưới chân thầy và thưa rằng:

- Bạch thầy, lương tâm con vẫn chưa hòa nhập được với thân ngũ uẫn và vũ trụ. Lương tâm con chợt đến chợt đi, dường như thân ngũ uẫn và vũ trụ không chịu chơi với nó. Thưa thầy, lương tâm con phải bắt đầu từ đâu? Không hòa nhập được thì làm sao mà học?

- Bắt đầu từ sự khiêm cung của lương tâm, chứ tuyệt đối không phải sự khiêm cung của ý thức con ạ! – Vị thầy dịu dàng trả lời.

- Bạch thầy con đã hiểu.- Vị học trò thưa và lạy thầy lui ra.

Lại một tháng trôi qua, vị học trò đến quỳ bên chân thầy, thưa:

- Kính bạch thầy, lương tâm con đã khiêm cung, nhưng thân ngũ uẫn và vũ trụ vẫn không chịu chơi với nó.- Vị học trò thưa- Lương tâm khiêm cung phải bắt đầu từ đâu ạ?

- Lương tâm khiêm cung phải bắt đầu từ sự kính trọng và biết ơn. Con phải kính trọng và biết ơn từng tế bào hợp nên thân thể con, ngay cả những tế bào mà con gọi là tế bào chết, khi tắm con kỳ ra và trôi theo dòng nước con tắm. Lương tâm con phải kính trọng và biết ơn những hạt bụi dưới chân con. Chính những hạt bụi bé nhỏ ấy đã kết nên quả địa cầu nầy nâng đỡ chân con để con khỏi bay lung tung trong vũ trụ mênh mông nầy, và chính nó hình thành nên nhà cửa lâu đài thành quách. Lương tâm con phải biết ơn- kính trọng những hạt không khí cho con thở vô ra, những hạt nước cho con uống, tắm rửa, trao đổi chất trong thân con, ngay cả những giọt sương long lanh tòng teng trên đầu ngọn lá trước ánh ban mai. Lương tâm con phải kính trọng - biết ơn lữa. Nhờ lữa mà con có được ánh sáng và sự ấm áp….- Vị thầy dạy.

Có lẽ, từ nhỏ đến bây giờ, đây là lần giáo huấn nhiều ngôn từ nhất mà vị học trò được nghe.

Thời gian trôi qua gần một năm, hai thầy trò cuốc đất trồng rau cấy lúa nơi hoang dã êm đềm đó. Vị học trò đến quì dưới chân thầy, kính cẩn thưa:

- Kính bạch thầy, lương tâm con đã kính trọng- biết ơn hết thảy những đối tượng mà thầy đã dạy, nhưng dường như thân ngũ uẫn nầy và vũ trụ vẫn không muốn chơi với lương tâm con, nên lương tâm con chợt ẩn chợt hiện. Bạch thầy giúp con, học lấy bằng tiến sĩ con ngỡ là khó lắm, không ngờ học làm người lại muôn phần khó hơn.- Vị học trò thưa.

- Lương tâm con thương yêu – thấu hiểu mọi hữu vô trong cuộc đời nầy, trong quả đất nầy, bầu khí quyển nầy… với tấm lòng trân trọng nhất, thì theo thầy nghĩ, thân ngũ uẫn và vũ trụ không còn lý do gì để từ chối lương tâm con nữa.- Vị thầy nhẹ nhàng nói.

- Con cảm ơn thầy.- Vị học trò lạy thầy rồi lui ra.

Thời gian trôi qua hơn ba năm rồi, nơi hoang dã ấy chẳng còn được nghe thêm lời giáo huấn nào nữa, Những âm thanh thình thịch khi hai thầy trò cuốc đất trồng rau trồng lúa, những tiếng nói cười quyện cùng gió thoảng bay đi. Họ sống như đôi bạn thân từ muôn kiếp vậy.

Một hôm, người thầy bảo cậu học trò rằng: Con cầm tấm bằng tiến sĩ này đi đến nơi đủ lớn để chứa nó; nơi đây thật sự không đủ lớn để chứa con rồi. Con là niềm vui sống của thầy, và thầy muốn nhường niềm vui nầy cho nhân loại. Con hãy đi đến nơi cần phải đến.

Quả đất như ngừng quay, lá cây không lay động, tứ bề im lìm đến nghẹt thở. Chỉ những giọt nước mắt long lanh không giấu được. Cái gì đến rồi cũng phải đến, ngày ấy cậu học trò khăn gói lên đường.

Cơ quan Nasa đón cậu vào làm việc. Năm ấy cậu vừa tròn ba mươi tuổi.

Làm việc ở cơ quan ấy được ba năm, cơ quan chọn cậu làm chàng Adam và nàng Elizabeth, cháu mẹ Terexa, làm Eva. Họ sẽ được đưa lên sống đầu tiên ở quả đất song sinh mà cơ quan Nasa mới tìm được trong vũ trụ.

Cậu nhận được số tiền lương kha khá, rồi trở về thăm thầy. Bao năm xa cách, thầy trò gặp nhau, có thể nói không có niềm vui nào lớn hơn. Cậu học trò quì xuống hai tay dâng gói tiền lên thầy và trình bày hiện trạng sắp đến của mình. Hai thầy trò lặng thinh một hồi lâu, không gian lặng phắt như tờ. Thầy ôm cậu học trò rồi nói:

- Con cứ làm phận sự của con đi, đừng bận tâm về thầy. Thầy đã quá đủ hạnh phúc nên thầy cũng chẳng cần đến số tiền nầy, con hãy giữ lấy mà tiêu dùng.

- Bạch thầy, con cũng quá đủ hạnh phúc nên cũng không cần đến nó, thầy giữ mà lo tuổi già khi không có con bên cạnh.- vị học trò thưa.

Thầy khoát tay từ chối, nói: thầy thật sự không cần đến nó, bao lâu nay hạt lúa cọng rau cũng đã quá đủ với thầy rồi. Nếu con cũng không cần đến nó thì hãy mang đến cho những ai tưởng họ cần. Thầy tin rằng không nơi đâu có thể làm con cô đơn, vô cảm được và không có gì trên đời có thể cướp đi hạnh phúc của con, chúc con may mắn.

Họ ở hai hành tinh xa lắc, mà trái tim họ cùng đập một nhịp, niềm hạnh phúc của họ cũng chẳng hề vơi, thật kỳ diệu làm sao!!!

Trường Dũng-2015